વિશ્વની 100 અગ્રીમ શસ્ત્ર- ઉત્પાદક કંપનીઓની યાદીમાં ભારતની ત્રણ કંપનીઓ સમાવિષ્ટ છે તે કંપનીઓમાં શસ્ત્રો, યુદ્ધ વિમાનો અને અન્ય સાધનોનું ઉત્પાદન કરે છે.
આ માહિતી આપતાં સ્વીડીશ થિંક-ટેન્ક સ્ટોકહોમ ઇન્ટરનેશનલ પીસ રીસર્ચ ઇન્સ્ટીટયૂટ (SIPRI) દ્વારા તેના અહેવાલ ટોપ 100 આર્મી પ્રોડયુસીંગ એન્ડ મીલીટરી સર્વિસીઝ કંપનીઝ- 2020માં જણાવ્યું છે કે, 100 કંપનીઓમાં હિન્દુસ્તાન એરોનૉટિક્સ 42મા ક્રમે, ભારત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ 66મા ક્રમે છે. બંનેના વેચાણમાં અનુક્રમે 1.5 ટકા અને 4 ટકાનો વધારો થયો છે.
ઇન્ડિયન ઓર્ડિનન્સ ફેક્ટરી 60મા ક્રમે
ઇન્ડિયન ઓર્ડિનન્સ ફેક્ટરી 60મા ક્રમે છે જો કે તેના ઉત્પાદનમાં 2020માં માત્ર 0.2 ટકાનો જ વધારો થયો છે. આ બધી જ કંપનીઓનું કુલ વેચાણ ડૉલર 6.5 અબજ (આશરે રૂા. 48,750 કરોડ) છે. તેમ કહેતાં તે અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, તે ત્રણે કંપનીઓનું કુલ વેચાણ વિશ્વની 100 મોટી શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપનીઓના કુલ વેચાણના માત્ર 1.2% જેટલું જ રહ્યું છે.
જો કે, મહામારી દરમિયાન પણ આ કંપનીઓ ઉત્પાદન કરી રહી હતી. તેથી મહામારીને લીધે થતી ઋણાત્મક અસર પ્રમાણમાં મંદ રહી હતી. 2020માં ભારત સરકારે દેશની શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપનીઓને પુષ્ટિ આપતાં તથા શસ્ત્ર ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભરતા કેળવવા 100 જેટલા વિવિધ પ્રકારના શસ્ત્રાસ્ત્રો તથા સાધનોની આયાત ક્રમે ક્રમે ઘટાડવા નિર્ણય લીધો હતો. તેથી આ કંપનીઓના ઉત્પાદનમાં વધારો દેખાઈ રહ્યો છે.
આ સામે શસ્ત્ર ઉત્પાદનમાં ચીનની પ્રગતિ જોઈ છક્ક થઈ જવાય તેમ છે. આજે ચીન શસ્ત્ર ઉત્પાદન અને સેનાકીય સાધનોના ઉત્પાદનમાં અમેરિકા પછી દ્વિતીય ક્રમે છે. ચીનની પાંચેપાંચ શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપનીઓ 2020માં વેચાણ 66.8 ખર્વ ડોલર અંદાજવામાં આવ્યું છે. જે 2019ના વેચાણ કરતા 1.5 ટકા વધુ છે.
કુલ વેચાણમાં તેનો ફાળો 13 ટકા જેટલો
વિશ્વની 100 મુખ્ય શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપનીઓના કુલ વેચાણમાં તેનો ફાળો 13 ટકા જેટલો છે. આ રીતે તો વિશ્વમાં અમેરિકા પછીનો સૌથી મોટો શસ્ત્ર ઉત્પાદક દેશ બની રહેલ છે, અને તેણે તે સ્પર્ધામાં બ્રિટનને પણ પાછળ રાખી દીધું છે. આ અહેવાલ વધુમાં જણાવે છે કે, ચીનના આટલા મોટા વિકાસ પાછળ તેનો મહત્ત્વકાંક્ષી કાર્યક્રમ મુખ્ય ચાલકબળ છે અને તે આધુનીકીકરણમાં પણ અગ્રીમ છે.
ચીનની પાંચેપાંચ શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપનીઓ, ટોચની 20 કંપનીઓમાં સ્થાન ધરાવે છે. તે પૈકી ત્રણ કંપનીઓ તો ટોચની 10 કંપનીઓ (વિશ્વની)માં સ્થાન ધરાવે છે. ચીનની NORINCO એ 2020માં 17.9 ખર્વ ડોલરનું વેચાણ કરી વિશ્વમાં 7મા ક્રમે આવી ગઈ છે તે ચીનની સૌથી મોટી શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપની છે.
તેનું વેચાણ 2020માં 12 ટકા જેટલું વધ્યું હતું તે ઉભરી રહેલી ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરે છે અને Beladon સિવિલ નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમમાં પણ ઉપયોગ કરે છે. જો કે, 2020માં તેની યુદ્ધ વિમાન ઉત્પાદક કંપની AVIC (જે 8મા ક્રમે છે) તેના ઉત્પાદનમાં માત્ર 1.4 ટકાનો જ ઘટાડો થયો હતો, તેથી તેનું વેચાણ 17 ખર્વ ડોલર જેવું રહ્યું હતું.
વિશ્વની ટોચની 10 કંપનીઓમાં 9મા સ્તને રહેલી ચીનની CETC કંપની મીલીટરી ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદનો કરે છે. તેનું વેચાણમાં 2020માં 6 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો. વિશ્વની ટોચની 100 શસ્ત્ર ઉત્પાદક કંપનીઓમાં ટોચના સ્તરે રહેલી ચીનની આ પાંચેપાંચ કંપનીઓ સરકાર હસ્તકની છે તે લશ્કરી તેમજ નાગરિક જરૂરિયાતો માટેના ઉત્પાદનો કરે છે. આ પાંચે કંપનીઓ સિવિલિયન સેલ્સમાંથી સૌથી વધુ નફો મેળવે છે.
Read Also
- છોકરીઓના લગ્ન 14 વર્ષની ઉંમરે થયા, 17 વર્ષની ઉંમરે બાળકોનો થતો હતો જન્મઃ ગુજરાત હાઈકોર્ટે પ્રેગ્નન્સી કેસમાં મનુસ્મૃતિનો આગ્રહ કર્યો
- 45 લાખમાં છૂટાછેડાનું નક્કી થયું છતા લાલચી સસરાએ 50 લાખ અને ફ્લેટની માંગ કરી, ના પાડી તો જમાઈનું ઘર સળગાવ્યું
- OMG 2 Release Date/ ભગવાન શિવના અવતારમાં જોવા મળ્યા અક્ષય કુમાર, જાણો ક્યાં દિવસે રિલીઝ થશે ‘ઓહ માય ગોડ 2’
- Cyclone Biparjoy: આગામી 24 કલાકમાં ખતરનાક સ્વરૂપ ધારણ કરશે ચક્રવાતી તોફાન, ઉત્તર- ઉત્તરપશ્ચિમી તટની નજીક ટકરાવાની વધુ સંભાવનાઃ એલર્ટ મોડ પર તંત્ર
- પાણીમાં લાંબા સમય સુધી હાથ રાખવાથી ત્વચામાં કેમ પડે છે કરચલી, શરીરમાં કેવી રીતે આવે છે બદલાવ? કારણ જાણો